Επιμέλεια
Επιστημονική ομάδα Taxheaven
Μέσα από μία ακόμη απόφαση της ΔΕΔ αναδεικνύεται και κυρίως επιλύνεται ένα χρόνιο πρόβλημα το οποίο αφορά στην ημερομηνία μεταφοράς και εξόφλησης των οφειλών των φορολογούμενων από τις τράπεζες. Συγκεκριμένα, ενώ αρκετοί φορολογούμενοι καταβάλουν εμπρόθεσμα την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα τα οφειλόμενα ποσά που προκύπτουν από δηλώσεις Φ.Π.Α., οι τράπεζες μεταφέρουν τα ποσά αυτά στο Δημόσιο την επόμενη εργάσιμη, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται στο taxisnet εκπρόθεσμη πληρωμή. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις οι φορολογούμενοι επιβαρύνονται και με τους τόκους εμπρόθεσμης καταβολής φόρου.
Σχετική με το θέμα είναι και η απόφαση ΔΕΔ Θ 1331/2018, καθώς και η απόφαση που παρουσιάζουμε σήμερα (ΔΕΔ Α 3861/2022).
- Ιστορικό
Φορολογούμενος υπέβαλε ηλεκτρονικά δήλωση ΦΠΑ φορολογικής περιόδου 01/01/2020 – 31/03/2020 με χρεωστικό υπόλοιπο 6.814,49 ευρώ. Εν συνεχεία και αυθημερόν ο προσφεύγων προέβη σε ηλεκτρονική (μέσω της τράπεζας ………… ) εξόφληση του προαναφερόμενου ποσού που όμως από το σύστημα taxis ως ημερομηνία πληρωμής της εν λόγω οφειλής εμφανίζεται η 4/5/2020.
Ο φορολογούμενος απέστειλε αιτήματα τόσο στο taxisnet, όσο και στη ΔΟΥ αιτούμενος την επιστροφή του ποσοστού 25% λόγω υπαγωγής του σε πληττόμενο από covid-19 ΚΑΔ, χωρίς ωστόσο να εκδοθεί απόφαση επί του αιτήματος αυτού.
- Η προσφυγή
Ο φορολογούμενος άσκησε ενδικοφανή προσφυγή προβάλλοντας τους παρακάτω λόγους :
• Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1108/2014 εμπρόθεσμα υπέβαλε την περιοδική δήλωση ΦΠΑ και κατέβαλε την σχετική οφειλή αυτής, παρά ταύτα δεν έλαβε την έκπτωση/συμψηφισμό του 25% του καταβαλλόμενου ποσού, του ευεργετήματος που προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις που νομοθετήθηκαν λόγω των έκτακτων συνθηκών covid-19.
• Ως προς το θέμα της καταβολής του υπό κρίση ποσού επικαλείται την απόφαση της υπηρεσίας με αριθμό ΔΕΔ Θ 1331/2018 σύμφωνα με την οποία έγινε δεκτό ότι στον Κ.Φ.Δ. δεν προβλέπεται ώρα εντός της ημέρας της καταληκτικής ημερομηνίας και συνεπώς κάθε πληρωμή θεωρείται εμπρόθεσμη.
- Η ΔΕΔ δέχθηκε την προσφυγή του φορολογούμενου με τα παρακάτω σκεπτικά:
Επειδή, στο άρθρο 48 «Αναγκαστική εκτέλεση» του ν. 4174/2013 ορίζεται:
«…..».
Επειδή με τον ν.4690/2020 κυρώθηκε και έχει ισχύ νόμου από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η από 13.4.2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις», που δημοσιεύθηκε στο υπ’ αριθ. 84 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (τ.Α’) και στο τρίτο άρθρο αυτής με τίτλο «Ευεργέτημα συμψηφισμού με άλλες οφειλές κατά 25% σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης οφειλών ΦΠΑ» ορίζεται:
«……παρέχεται το ευεργέτημα του συμψηφισμού ποσού ίσου με το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) επί της καταβληθείσας οφειλής, με άλλες οφειλές ή δόσεις ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής στη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες έχουν καταληκτικές ημερομηνίες καταβολής μετά και την 1η Μαΐου 2020. Για τους υπόχρεους σε τήρηση διπλογραφικών βιβλίων, προϋπόθεση εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου είναι η εξόφληση του Φ.Π.Α. της περιόδου Φεβρουαρίου 2020, με εξαίρεση τις υπόχρεες επιχειρήσεις που τελούσαν σε αναστολή στις 26 Μαρτίου 2020. Εφόσον υποβληθεί τροποποιητική δήλωση για τις ως άνω περιόδους, με την οποία μειώνεται το αρχικό χρεωστικό ποσό της δήλωσης, το ποσό του συμψηφισμού μειώνεται αναλόγως.».
Επειδή στην Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. Ε.2083/2020 με θέμα «Διευκρινίσεις για το χειρισμό των αναρτηθέντων στην προσωποποιημένη πληροφόρηση ποσών συμψηφισμού κατά 25% με άλλες οφειλές σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφληση οφειλών ΦΠΑ» του άρθρου 3 της από 13.04.2020 ΠΝΠ (ΦΕΚ 84 Α ) «Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις», όπως κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4690/2020 (104 Α)» αναφέρεται: «…….».
Επειδή, με την υπ’ αρ. Δ.Π.Δ.Α. Α.Α.Δ.Ε. Γ 1107473 ΕΞ 2017 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β’ 2435/17.07.2017), με θέμα (Ανάθεση είσπραξης δημοσίων εσόδων σε Φορείς Είσπραξης), ανατέθηκε η είσπραξη δημοσίων εσόδων σε Φορείς Είσπραξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα πιστωτικά ιδρύματα: 1. ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. 2. ALPHA BANK Α.Ε. 3. ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Τ.Ε. BANK. Με βάση τα οριζόμενα στην παρ 1 και 2 του άρθρου 3 της ως άνω απόφασης οι οριζόμενοι φορείς είσπραξης, υποχρεούνται να αποδίδουν τα εισπραττόμενα ποσά στο ελληνικό δημόσιο μέχρι την επομένη εργάσιμη της είσπραξης ημέρα. Η απόδοση των εισπραττομένων ποσών γίνεται, με εντολή της ΔΙΑ.Σ. Α.Ε. στην Τράπεζα της Ελλάδος προκειμένου να χρεωθούν οι τρεχούμενοι λογαριασμοί των φορέων είσπραξης και να πιστωθεί με το συνολικό ποσό των εισπράξεων o λογαριασμός Ελληνικό Δημόσιο -Συγκέντρωση Εισπράξεων και Πληρωμών.
Επειδή στις παρ 2 και 5 του άρθρου 9 του ν. 4174/2013 ορίζεται ότι: «2. Οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι είναι δεσμευτικές για τη Φορολογική Διοίκηση….».
Επειδή, η δημόσια διοίκηση δεσμεύεται από την αρχή της νομιμότητας, όπως αυτή καθιερώνεται με τις διατάξεις των άρθρων 26 παρ. 2, 43, 50, 82, 83 και 95 & 1 του Συντάγματος (ΣτΕ 8721/1992, ΣτΕ 2987/1994), και η οποία συνεπάγεται ότι η διοίκηση οφείλει ή μπορεί να προβαίνει μόνο σε ενέργειες που προβλέπονται και επιβάλλονται ή επιτρέπονται από τους κανόνες που θεσπίζουν το Σύνταγμα, οι νομοθετικές πράξεις, οι διοικητικές κανονιστικές πράξεις, που έχουν εκδοθεί βάσει νομοθετικής εξουσιοδότησης, καθώς και από κάθε κανόνα ανώτερης ή ισοδύναμης προς αυτούς τυπικής ισχύος.
Επειδή, η αρχή της χρηστής και καλόπιστης διοίκησης επιβάλλει πράγματι στα διοικητικά όργανα να ασκούν τις αρμοδιότητές τους σύμφωνα με το αίσθημα δικαίου που επικρατεί, ώστε κατά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων να αποφεύγονται οι ανεπιεικείς και απλώς δογματικές ερμηνευτικές εκδοχές.
Επειδή σε κάθε περίπτωση, ένα νομοθετικό μέτρο προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας μόνο αν δεν είναι πρόσφορο για την επιδίωξη και επίτευξη του σκοπού που επιδιώκει ο νόμος, είτε υπερακοντίζει, προφανώς, το σκοπό αυτό (ΣτΕ 3177/2008, η οποία παραπέμπει στις ΣτΕ 3882/2007, ΣτΕ 1006/2002) και συγχρόνως είναι υπέρμετρα επαχθές εν σχέσει με τον επιδιωκόμενο σκοπό.
Επειδή, σύμφωνα με τη θεωρία, η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου προς τη Διοίκηση προστατεύει την εύλογη πεποίθηση του μέσου, καλόπιστου και εχέφρονα διοικούμενου ότι μια συγκεκριμένη κατάσταση ευμενής για τον ίδιο, που έχει δημιουργηθεί είτε από θεσμικό πλαίσιο είτε από διοικητική πρακτική συνεχή, ομοιόμορφη και με χρονική διάρκεια, δεν πρόκειται να μεταβληθεί ή αν μεταβληθεί θα ληφθεί υπόψη η βλάβη που ο διοικούμενος θα υποστεί.
Επειδή εν προκειμένω όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και ειδικότερα από την εισήγηση απόψεων της φορολογικής αρχής, την …………. υπεβλήθη ηλεκτρονικά από τον προσφεύγοντα η με αριθμ δήλωση ΦΠΑ φορολογικής περιόδου 01/01/2020- 31/03/2020 με χρεωστικό υπόλοιπο 6.814,49 ευρώ. Εν συνεχεία και αυθημερόν ο προσφεύγων προέβη σε ηλεκτρονική (μέσω της τράπεζας …………) εξόφληση του προαναφερόμενου ποσού που όμως από το σύστημα taxis ως ημερομηνία πληρωμής της εν λόγω οφειλής εμφανίζεται η …………… Στις ο προσφεύγων απευθύνθηκε μέσω e-mail στο taxisnet αιτούμενος την επιστροφή του ποσοστού 25% λόγω υπαγωγής του σε πληττόμενο από covid-19 ΚΑΔ και στις …………απευθύνθηκε αντίστοιχα για το ίδιο ζήτημα ηλεκτρονικά στην Δ.Ο.Υ. Ε’ ΠΕΙΡΑΙΑ. Στις…………ο προσφεύγων απέστειλε e-mail στην υπάλληλο του τμήματος Εσόδων της Δ.Ο.Υ. Ε’ ΠΕΙΡΑΙΑ αιτούμενος και πάλι την επιστροφή χωρίς ωστόσο να εκδοθεί απόφαση ή να ενημερωθεί για τυχόν σχετική απομείωση των οφειλών του κατά 25% σύμφωνα με τα από υποβληθέντα αιτήματα του. Κατά της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ε’ ΠΕΙΡΑΙΑ επί των ως άνω αιτήσεων συμψηφισμού, ασκήθηκε η κρινόμενη προσφυγή επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθ. Απόφαση του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας μας, με την οποία απορρίφθηκε η ασκηθείσα προσφυγή ως απαράδεκτη. Κατά της ως άνω Απόφασης ασκήθηκε από τον προσφεύγοντα η με αρ δικαστική προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά επί της οποίας εκδόθηκε η με αρ Απόφαση του 8ου Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά.
Επειδή όπως κρίθηκε με την με αρ. …………Απόφαση του 8ου Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά, οι διαφορές που γεννώνται από τον συμψηφισμό οφειλών- αυτεπάγγελτο ή κατόπιν πρότασης του οφειλέτη- δεν εκδικάζονται κατόπιν ανακοπής σύμφωνα με το αρθ. 216 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, αφού δεν αφορούν την είσπραξη των δημοσίων εσόδων κατά ΚΕΔΕ αλλά αποτελούν χρηματικές διαφορές για τις οποίες ασκείται το ένδικο βοήθημα της προσφυγής και συνεπώς οι εν λόγω διαφορές εξετάζονται κατ΄ουσία ως υπαγόμενες στις διατάξεις του αρθ.63 ν. 4174/2013 (ενδικοφανές στάδιο) και συνεπώς η υπό κρινόμενη υπόθεση αναπέμφθηκε στην Υπηρεσία μας, προκειμένου να εξεταστεί κατ΄ ουσίαν σύμφωνα με το ως άνω σκεπτικό.
Επειδή ο προσφεύγων με την υπό κρίση προσφυγή επικαλείται ότι η ηλεκτρονική εξόφληση του οφειλόμενου ποσού ΦΠΑ μέσω της Τράπεζας ήταν εμπρόθεσμη, αφού κρίσιμη πρέπει να θεωρηθεί η ημερομηνία εκροής των χρημάτων από τον τραπεζικό του λογαριασμό στις 30-4-2020 και όχι η ώρα που έλαβε χώρα η εκροή (μετά της 6μμ), ούτε η ημερομηνία απόδοσης των χρημάτων από την Τράπεζα στο Δημόσιο στις 4-5-2020.
Επειδή, από τα στοιχεία πληρωμών του συστήματος taxisnet, προκύπτει ως ημερομηνία εξόφλησης του ποσού ύψους 6.814,49€ με αρ. Ταυτότητας Οφειλής (Τ.Ο.) …………, που αφορά οφειλή ΦΠΑ της φορολογικής περιόδου 01/01/2020 – 31/03/2020 η οποία αποδόθηκε με την με αρ…………δήλωση ΦΠΑ, η 4-5-2022 και όχι η 30-4-2020 κατά την οποία έλαβε χώρα η ηλεκτρονική πληρωμή μέσω της τράπεζας ………….
Επειδή από τα στοιχεία του φακέλου της υπό εξέταση υπόθεσης, όπως αυτός συμπληρώθηκε κατά τη διάρκεια εξέτασης της παρούσας, και ειδικότερα από το προσκομισθέν αποδεικτικό τραπεζικής συναλλαγής εξόφλησης λογαριασμού της Τράπεζας………… (κωδ. Αναφοράς συναλλαγής ) προκύπτει η εξόφληση ποσού 6.814,49€ από βεβαιωμένες οφειλές Δ.Ο.Υ. με Τ.Ο. ………… με ημερομηνία συναλλαγής την 30-4-2020, και ώρα 8.38 μμ (σχετ. επιβεβαίωση πληρωμής από το e-banking της του προσφεύγοντος). Περαιτέρω, από την προσκομισθείσα κίνηση του τηρούμενου τραπεζικού λογαριασμού στη Τράπεζα ………… από 28-4-2020 έως 30/04/2020, προκύπτει η χρέωση του εν λόγω λογαριασμού με το εν λόγω ποσό οφειλής την 30-4-2020 και στοιχεία συναλλαγής τα ως άνω αναφερόμενα.
Επειδή ωστόσο για λόγους που αφορούν στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος καθώς και της μεσολάβησης επίσημης αργίας, η εν λόγω τράπεζα ως ενδιάμεσος φορέας είσπραξης «εκτέλεσε» την εντολή μεταφοράς (απόδοση εισπραττόμενου ποσού) την επόμενη εργάσιμη ημέρα με αποτέλεσμα να εμφανιστεί ως ημερομηνίας είσπραξης η 4-5- 2020 και όχι η 30-04-2020 κατά την οποία έλαβε χώρα η σχετική χρέωση του λογαριασμού του προσφεύγοντος.
Κατόπιν των ανωτέρω, δεν είναι δυνατόν, υπό το φως των αρχών της χρηστής διοίκησης και της νομιμότητας, η καθυστέρηση της εμφάνισης της από 30-4-2020 ολοσχερούς εξόφλησης του εν λόγω ποσού μέσω του τραπεζικού συστήματος, χωρίς να οφείλεται σε υπαιτιότητα του προσφεύγοντος, να αποτελέσει λόγος απώλειας του δικαιώματος συμψηφισμού του 25% του καταβληθέντος ποσού με οφειλές βάσει της από 30-3-2020 Π.Ν.Π.. Ως εκ τούτου ο προβαλλόμενος ισχυρισμός κρίνεται βάσιμος και αποδεκτός.
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
Την αποδοχή της
Πηγή: Taxheaven