Φόρος υπεραξίας ακινήτων – Υπόχρεος απόδοσης – Ο ρόλος των συμβολαιογράφων στην διαδικασία είσπραξης και απόδοσης του φόρου
Με την επίδικη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση της απόφασης ΠΟΛ.1121/25.4.2014 του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών με τον τίτλο «Καθορισμός του τρόπου υποβολής, του τύπου και περιεχομένου της δήλωσης υπολογισμού του φόρου υπεραξίας από τον φορολογούμενο που μεταβιβάζει ακίνητη περιουσία σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 41 του ν.4172/2013 καθώς και της διαδικασίας παρακράτησης και απόδοσης του φόρου από τους συμβολαιογράφους».
Η συγκεκριμένη απόφαση ορίζει: 5. Ο φόρος που παρακρατείται από το συμβολαιογράφο με τη σύνταξη του συμβολαίου αποδίδεται από αυτόν με τραπεζική επιταγή που έχει ήδη εκδώσει κατά το χρόνο σύνταξης του συμβολαίου ο πωλητής σε διαταγή του Ελληνικού Δημοσίου, εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την υπογραφή του συμβολαίου, η οποία κατατίθεται αποκλειστικά στην τράπεζα έκδοσης της τραπεζικής επιταγής. Ο συμβολαιογράφος για την κατάθεση της τραπεζικής επιταγής ενεργεί ως πληρεξούσιος του Ελληνικού Δημοσίου και νόμιμος κομιστής της επιταγής.
Το ΣτΕ με την απόφαση ΣτΕ 1261/2015 έκρινε ότι «ο συμβολαιογράφος οφείλει στο Δημόσιο το ποσό του φόρου όχι ως φορολογούμενος, αλλά ως παραβάτης του δημόσιου καθήκοντός του να καταθέσει εμπροθέσμως την τραπεζική επιταγή».
Το ΣτΕ σημειώνει επίσης ότι οι επίμαχες υποχρεώσεις των συμβολαιογράφων που αναφέρονται στην απόφαση ΠΟΛ.1121/25.4.2014, δεν αποτελούν, κατ’ αρχήν, αναγκαστική εργασία ούτε δυσανάλογο περιορισμό της επαγγελματικής ελευθερίας των συμβολαιογράφων. Το ίδιο, άλλωστε, ισχύει και για τις ποικίλες υποχρεώσεις που βαρύνουν τους πολίτες, ιδίως τους επιτηδευματίες, και τις επιχειρήσεις σε σχέση με την φορολογία και την κοινωνική ασφάλιση (σύνταξη δηλώσεων και άλλων εγγράφων, έκδοση στοιχείων, τήρηση βιβλίων κ.λ.π.).
Κρίθηκε, τέλος ότι η εγγραφή στον ΑΦΜ του συμβολαιογράφου του ποσού του φόρου υπεραξίας ως οφειλής, σύμφωνα με τις παραγράφους 5 και 6 της προσβαλλόμενης απόφασης, αποβλέπει στην εξασφάλιση της εισπράξεως από το Δημόσιο του βεβαιωμένου αυτού φόρου.
Πρόκειται, δηλαδή, για μέτρο πρόσφορο για την εξυπηρέτηση θεμιτού δημοσίου σκοπού, το οποίο δεν παραβιάζει κατά την κρίση του Δικαστηρίου, την αρχή της αναλογικότητας, ιδίως εν όψει του ότι το παραπάνω ποσό που εγγράφεται στον ΑΦΜ του συμβολαιογράφου ισούται με το ποσό του αντιστοίχως βεβαιωμένου φόρου.
Πηγή: TAXHEAVEN